Tết Nhật Bản - những phong tục đón năm mới độc đáo

>> Sự khác biệt giữa Tết Nguyên Đán Việt Nam với Tết Nhật Bản

Truyền thống phương Đông trong Tết phương Tây

Nhật Bản là Quốc gia duy nhất ở khu vực Đông Á không ăn Tết cổ truyền âm lịch. Thời gian đón năm mới của người Nhật là ngày 1/1 - 3/1. dương lịch. 

Tuy nhiên các nghi lễ, hoạt động diễn ra trong những ngày này vẫn mang đậm dấu ấn phương Đông với nét đặc sắc riêng và đầy ý nghĩa. Phong tục truyền thống đón năm mới ở Nhật Bản bắt đầu từ việc dọn dẹp vệ sinh và trang hoàng nhà cửa.

Cây trang trí truyền thống ngày Tết tại cổng nhà có tên gọi Kadomatsu - với sự kết hợp của cây thông, tre và hoa mơ. Trong văn hóa Nhật Bản, thông tượng trưng cho sự trường thọ, tre cùng hoa mơ đại diện cho sự thịnh vượng, dẻo dai.

Tương truyền rằng Kadomatsu cũng chính là nơi mà vị thần linh thiêng Toshigami trong tín ngưỡng Nhật Bản trú ngụ trong những ngày năm mới, bảo hộ cho gia chủ có thật nhiều phước lành, một mùa màng bội thu. 

108 tiếng chuông trước thềm năm mới: Nhiều ngôi đền sẽ rung chuông một vài phút trước Tết (nghi lễ Joya no kane), phản ánh quan niệm trong Phật giáo: 108 ham muốn trần thế khiến con người vì vậy mà chịu nhiều nỗi khổ đau. Tiếng chuông sẽ giúp thanh lọc tâm trí, linh hồn con người trong năm sau.

Đón ánh bình minh đầu tiên của năm: Tại Nhật Bản có một quan niệm là mặt trời mọc ngày mùng 1 Tết mang theo nguồn năng lượng siêu nhiên. Chính vì vậy, người Nhật hình thành nên phong tục tụ tập trên những đỉnh núi cao hoặc bãi biển, cùng nhau chờ đợi mặt trời ló rạng và gửi lời ước nguyện sức khỏe, hạnh phúc.

Phong tục mừng tuổi - Otoshidama: Cũng giống như đa số các nước châu Á, người Nhật mừng tuổi đầu năm để bày tỏ sự khích lệ, động viên, mong cầu những điều tốt đẹp nhất đến với trẻ nhỏ dịp Tết. 

Osechi Ryori là bữa ăn mừng Tết mang đậm truyền thống của người Nhật với đặc trưng: món ăn được phục vụ trong một tráp sơn 3 hoặc 4 khay chồng lên nhau.

Mỗi một món trong Osechi đại diện cho một mong muốn đặc biệt dịp năm mới. Ví dụ đậu đen kuromame có ý nghĩa trừ tà ma, cầu sức khỏe; trứng cá kazunoko mang ý nghĩa con đàn cháu đống; cá mòi cơm cầu mùa màng tươi tốt, bội thu, củ sen renko hy vọng cho tương lai hạnh phúc....

Đũa dùng để ăn Osechi gọi là iwai bashi, hai đầu đều nhọn và sắc với hàm nghĩa cả bạn và một vị thần linh đều đang dùng bữa ăn.

Toshikoshi - soba

Toshikoshi - soba (Mì trường thọ): Món mì soba truyền thống được người Nhật ăn vào đêm giao thừa với mong muốn cắt bỏ những điều bất hạnh của năm cũ, bắt đầu năm mới tốt lành hơn. Những sợi mì được kéo dài, cắt mỏng đại diện cho cuộc sống mạnh khỏe và lâu dài.

Kagami - mochi

Kagami - mochi: Bánh gạo gương, có hình dáng như chiếc gương tròn ngày xưa với hai chiếc bánh mochi đặt chồng lên nhau, trên cùng đặt một quả quýt ⇒ Kagami tượng trưng cho mặt trăng và mặt trời, biểu tượng may mắn trong ngày Tết của người Nhật.

Tết Nhật Bản có nhiều điều thật thú vị và ý nghĩa, nếu có dịp sang Nhật đúng thời điểm năm mới, các bạn hãy trải nghiệm khoảng thời gian đặc biệt này nhé.